|
Pongit Fan Site Pongit Fan Site
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
KellyCMI
Administrator
Dołączył: 24 Sty 2007
Posty: 174
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 1 raz Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: Jastrzębie Zdrój
|
Wysłany: Sob 19:34, 19 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
[link widoczny dla zalogowanych] -> prześlij mi, wrzucę to na jakiś serwer i podam link.
pzdr.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Alatar
Dołączył: 05 Lut 2007
Posty: 240
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 4 razy Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: ja mam wiedzieć?
|
Wysłany: Sob 19:42, 19 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
[link widoczny dla zalogowanych]
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
agata
Administrator
Dołączył: 04 Lut 2007
Posty: 238
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 6 razy Ostrzeżeń: 0/2
|
Wysłany: Nie 15:56, 20 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
chyba umiałabym sama to zrobić, nie?
tylko po co, skoro mogę meilem posłać, a już pomysł z e-dyskiem sie nie sprawdził. Cytat: | chyba umiałabym sama to zrobić, nie?
tylko po co, skoro mogę meilem posłać, a już pomysł z e-dyskiem sie nie sprawdził. |
TO trzeba było zrobić a choćby po to, że jak ktoś chce mieć do tego dostęp, to dzieli go od tego tylko czas transferu pliku, a tak musi czekać aż Ty znajdziesz czas, żeby to podrzucić na maila...
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
kamila
Dołączył: 23 Lut 2007
Posty: 175
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 4 razy Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: Hindenburg
|
Wysłany: Nie 16:22, 20 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
matiasek tez poprosi i z góry dziękuje
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
kamila
Dołączył: 23 Lut 2007
Posty: 175
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 4 razy Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: Hindenburg
|
Wysłany: Nie 16:50, 20 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
ale jestem sprytna hihi
[link widoczny dla zalogowanych]
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
agata
Administrator
Dołączył: 04 Lut 2007
Posty: 238
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 6 razy Ostrzeżeń: 0/2
|
Wysłany: Nie 22:00, 20 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
poszło
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Alatar
Dołączył: 05 Lut 2007
Posty: 240
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 4 razy Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: ja mam wiedzieć?
|
Wysłany: Nie 22:14, 20 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
agata napisał: | Alatar - te pliki z różnych stron są spakowane rarem i nie wiem jaka wersja programu jest potrzebna do ich rozpakowania, ale np. moja nie wystarcza |
WinRARa ściągnąć z neta (nie ma problemu z otwarciem skompresowanego pliku) więc w czym problem?
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
agata
Administrator
Dołączył: 04 Lut 2007
Posty: 238
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 6 razy Ostrzeżeń: 0/2
|
Wysłany: Nie 22:33, 20 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
ściągnełam i JEST problem z otwarciem pliku Ale to prawdopodobnie wina mojego zamulonego nieformatowanegoodwieków kompa, więc luz.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
truler
Gość
|
Wysłany: Nie 11:16, 27 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
ja też poproszę-> [link widoczny dla zalogowanych]
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
agata
Administrator
Dołączył: 04 Lut 2007
Posty: 238
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 6 razy Ostrzeżeń: 0/2
|
Wysłany: Nie 13:18, 27 Kwi 2008 Temat postu: |
|
|
A kto prosi?
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Hania
Dołączył: 06 Lut 2007
Posty: 29
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: Zabrze
|
Wysłany: Czw 12:25, 01 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
mi tez mozesz przeslac z gory dziekuje -> [link widoczny dla zalogowanych]
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Dorota
Dołączył: 03 Gru 2007
Posty: 66
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2
|
Wysłany: Czw 12:42, 01 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
to i ja też chcę- [link widoczny dla zalogowanych]
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
agata
Administrator
Dołączył: 04 Lut 2007
Posty: 238
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 6 razy Ostrzeżeń: 0/2
|
Wysłany: Czw 18:11, 01 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
agata napisał: | chyba umiałabym sama to zrobić, nie?
tylko po co, skoro mogę meilem posłać, a już pomysł z e-dyskiem sie nie sprawdził. Cytat: | chyba umiałabym sama to zrobić, nie?
tylko po co, skoro mogę meilem posłać, a już pomysł z e-dyskiem sie nie sprawdził. |
TO trzeba było zrobić a choćby po to, że jak ktoś chce mieć do tego dostęp, to dzieli go od tego tylko czas transferu pliku, a tak musi czekać aż Ty znajdziesz czas, żeby to podrzucić na maila... |
mógłbyś nie pisać z mojego konta? Dziękuję z góry.
Jeśli ktoś chce mieć szybki dostęp, to może ściagnąć ze strony którą podał Alatar, ale jak widać ludność woli podać meila i poczekać, bo nikt się nie przychylił do Twojej propozycji. Ściągnij z internetu i zamieść na serwerze, jeśli Twoim zdaniem tak będzie lepiej.
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
kamila
Dołączył: 23 Lut 2007
Posty: 175
Przeczytał: 0 tematów
Pomógł: 4 razy Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: Hindenburg
|
Wysłany: Wto 15:50, 13 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
może jestem nudna z tymi referatami, ale brakuje nam ich tutaj troche...
a to wiemy z całą pewnością, po doświadczeniach z ubiegłego semestru, że na kookwium bedą pytania z referatów,
więc, kto nie umieścił referatu to proszę to uczynić
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat |
Autor |
Wiadomość |
Ewa
Dołączył: 26 Lut 2007
Posty: 10
Przeczytał: 0 tematów
Ostrzeżeń: 0/2 Skąd: Zagłębie :)
|
Wysłany: Pon 16:10, 19 Maj 2008 Temat postu: |
|
|
Pierwszą postacią, z która wiąże się historia Litwy był Mendog(1219-12630), zjednoczył on bowiem wszystkie ziemie litewskie. Jednak został zamordowany przez swoich przeciwników. Jego następca był Trojden, który przywrócił Litwie po śmierci Mendoga jedność państwową. Jego panowanie w latach 1269-1281 charakteryzuje się licznymi najazdami książąt ruskich a także Krzyżaków. Trojden wydał swą córkę za Bolesława, księcia mazowieckiego i zawarł przymierze z Mazowszem było to pierwsze przymierze polsko-litewskie. Po śmierci Trojdena, znów następuje okres zamętu i osłabienie władzy monarszej .Latopisy ruskie podają iż w tym okresie występuje kilku władców i tak np. wymieniają Dowmonta , następnie Budikida i Budiwida aż w końcu pod rokiem 1291 Pukuwera zwanego inaczej Butumer.Od tego władcy bierze swój początek rządząca odtąd na Litwie dynastia Giedyminowiczów, z której wywodzą się Jagiellonowie. Pukuwer był pradziadem Jagiełły , rządził krótko i wyręczał się swoim synem Witensem który rządził Litwą w latach 1296-1315.
Prowadził aktywną politykę zagraniczną przejawiającą się w wielu najazdach miedzy innymi na ziemie polskie przypadające na lata 1296, 1300, 1302 i 1306, musiał również podjąć walkę z zakonem inflanckim jak i zakonem pruskim. Oba zakony oddzielała od siebie związana z Litwą ziemia żmudzka ,która stała się celem ich ataków. Litwini w walce z Zakonem wykazywali dużą odporność i zaciętość w działaniu. Witens wykorzystywał wszelkie niesnaski polityczne wśród Niemców inflanckich. Np.kiedy wywiązywały się zatargi między obywatelami Rygi i arcybiskupem ryskim a zbyt chciwym Zakonem, popierał Ryżan. Następnym w kolei władcą był Giedymin ,syn Pukuwera. Objął rządy na przełomie 1315 i 1316 roku. Miał on liczne potomstwo, -siedmiu synów: Moniwida, Narymunta, Olgierda, Jawnutę, Kiejstuta, Kopiata i Lubarta oraz przynajmniej trzy córki; Elżbietę wydaną w roku 1320 za polskiego księcia płockiego Wańke, Marię żonę Dymitra Michajłowicz, księcia twerskiego oraz Anne zwaną przez tradycję Aldoną w 1325 poślubiona polskiemu księciu Kazimierzowi jako rękojmia antykrzyżackiego przymierza między Giedyminem a Władysławem Łokietkiem. Poprzez liczne koligacje rozszerzał swoje państwo i tak np. Olgierda wyswatał z księżniczką witebską Marią Anną, jedyną spadkobierczynią księstwa witebskiego, Lubarta natomiast wyprawił na Wołyń gdzie pojął za żonę nieznaną z imienia księżniczkę również jedynaczkę i w taki o to sposób uzależnił od Litwy Witebsk i Wołyń dodać do tego należy również księstwo twerskie. Dzięki sojuszom dynastycznym zdobył on sprzymierzeńców do walki z Zakonem. Pretekstem zakonów do łupienia ziem litewskich było opanowanie Żmudzi która stała na przeszkodzie do połączenia obu części państwa w jedno imperium. Giedymin jako pierwszy władca litewski myślał o chrystianizacji Litwy o czym mogły by świadczyć założone za jego zgodą kościoły katolickie w Wilnie i Nowogródku, jednak okazały się one tylko przejawem tolerancji religijnej Giedymina.
Władca litewski wiedział że aby powstrzymać napór Zakonu należało przyjąć chrzest ale z drugiej strony by związać Litwę z Rusią wypadało przejść na prawosławie. Wysyłał listy do papieża w których zawarta była chęć przystąpienia Litwy do krajów chrześcijańskich, ale były one tamowane skutecznie przez Krzyżaków, list Giedymina dotarł do papieża dopiero w lecie 1324 , a w bulli Jan XXII nakazał Krzyżakom zaniechać prześladowania Litwinów i w tymże okresie papież wysłał do Wilna swoich legatów których spotkało rozczarowanie bowiem Giedymin myśl o chrzcie porzucił gdyż uświadomił sobie fakt iż przyjęcie chrztu nie zmieni na lepsze położenia Litwy, mimo ze odrzucił wizje chrztu zaproponował legatom propozycje pokoju z chrześcijanami, na co legaci przystali. A jeśli chodzi o Zakon to do 1328 zachował pokój z Litwą.
Giedymin myślał również o ściślejszym podporządkowaniu swemu panowaniu ziem ruskich. W 1303 roku na Rusi Halickiej powstała nowa metropolia, która rościła sobie pretensje do rządzenia Cerkwią również na Rusi litewskiej, wpływom halickim usiłował więc przeciwdziałać Giedymin i sam wyjednał w Konstantynopolu ok. 1317 roku metropolię prawosławną w Nowogródku, metropolia ta miała zespolić Ruś litewską z państwem litewskim. Metropolitą został Teofil, po jego zgonie w 1330 więcej nie zostało to stanowisko obsadzone, pomysł Giedymina okazał się niepowodzeniem ponadto rozrost terytorialny Litwy na Rusi południowo-wschodniej godził we wpływy i panowanie Złotej Ordy. Jednak w stosunku z Ordą Litwa była stroną która posiadała inicjatywę. Tatarzy słabo przeciwdziałali pokojowym zdobyczom litewskim.
Ponadto dziełem Giedymina było osadzenie na księstwie nowogrodzkim swego syna Narymunta, a także w 1333 roku doprowadził do ożenku pomiędzy synem Iwana Kality(władcy moskiewskiego) Semenem a swoją wnuczką Agustą która na chrzcie prawosławnym przybrała imię Anastazja., mimo tego stosunki z Moskwa były napięte gdyż Moskawa dążyła do opanowania Nowogrodu i Smoleńska jednak tak się nie stało gdyż zarówno Nowogród i Smoleńsk odparły wspólny napór Iwana Kality i Ordy.
W historii Litwy Giedymina określa się twórcą przyszłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, który dzięki sile oręża jak i wprawnej dyplomacji stworzył państwo Litwinów i wielu Rusinów. Wielki książę umiera w 1341 bądź 1342 roku zostawiając po sobie rozporządzenie które przedstawiało przyszły porządek w państwie. I tak Moniwid otrzymał Kierów i Słonim , Narymut natomiast Pińsk, Olgierd otrzymał Krewo, Jawnute posadził w Wilnie na wielkim księstwie, Kiejstut dostał Troki i wszystką Żmudź, Koriatowi Nowogródek. A Lubarta przyjął włodzimierski kniaź ku córce we Włodzimierz i w Łuck i we wszystką ziemię wołyńską.
Jawnuta, który przejął władzę w państwie miał kierować sprawami ogólnopaństwowymi, czyli sprawować władzę naczelną. Mimo tego iż został wyznaczony wielki Książe, nie zapewniło to Litwie stabilności, bowiem Olgierd z Kiejstutem zmówili się przeciwko Jawnucie. Wyznaczyli dzień w którym to razem udadzą się do Wilna i wygnają Jawnutę, i tak też się stało, tylko dokonał tego sam Kiejstut, Olgierd przybył do Wilna kiedy Jawnuty już tam nie było. Obaj bracia podzielili wówczas gród i przyrzekli sobie nawzajem ze co by zdobyli w innych krajach będą dzieli między siebie. Wydarzenia te miały miejsce w 1344 bądź 1345 roku, wówczas także była przygotowywana wyprawa Krzyżaków pruskich , udział w niej wzięli ponadto król czeski Jan Luksemburczyk, król węgierski Ludwik Andegaweński. Gdy najeźdźcy zaczęli jakiekolwiek działania, doszła ich wiadomość, że Olgierd zaatakował Sambie dlatego zaczęto się wycofywać okazało się jednak że, a wiadomość to plotka, gdyż Olgierd skoncentrował swe siły w Inflantach gdzie spalił kilka grodów i niszczył kraj aż po Rygę. Od tego momentu, mając pełne poparcie Kiejstuta ,Olgierd zaczął swoje panowanie jako wielki księże litewski, przy czym nie rządził sam w tak obszernym państwie. Był księciem najwyższym ale Kiejstut , również używał tytułu wielkiego księcia.
Jego panowanie mija pod widmem licznych wojen, np. lata 1345-1348 upłynęły mu na walkach z Zakonem, kulminacyjnym momentem tych walk było starcie nad rzeczką Strawą, gdzie pomimo zebranego przez Olgierda licznego wojska, poniósł klęskę, zginął tu między innymi brat Olgierda Narymnut. Olgierd występował również przeciwko Rusi północnej , wyprawił się między innymi w 1346 na Nowogród, którego zmusił do przyjęcia pokoju. Ponadto prowadził on wojnę z Polską-konkretnie królem Kazimierzem, który najechał na zajętą przez Litwę, Ruś Halicką w 1349r. Wyprawa polskiego króla, doprowadziła do utraty przez Kiejstuta Podlasia z Brześciem, Lubart został wyparty ze znacznej części Wołynia. Wobec tak klarującej się sytuacji Olgierd, zawarł sojusz z Twerem żeniąc się z ksiezniczka Julią córką Aleksandra Michajłowicza.
Rok 1351 przynosi wznowienie wojny między Polską a Litwą, która kończy się zwycięstwem Polski zatrzymywała ona bowiem Ruś halicką, natomiast reszta byłego państwa halickiego pozostawała przy Litwie. W latach następnych kontakty polsko litewskie uległy zmianie, otóż pomiędzy krajami doszło do zawarcia porozumienia, czego następstwem był zarzut papieża, który ganił króla polskiego, że sprzymierzył się z niewiernymi Litwinami. W odpowiedzi król polski podniósł sprawę chrztu Litwy , poprosił papieża by ten nakłonił cesarza Karola IV i króla Ludwika do wspólnej z nim akcji chrystianizacji Litwy. W tym właśnie czasie cesarz Karol IV wystosował do książąt litewskich pismo namawiając ich do przyjęcia chrztu w zamian za swą opiekę i poparcie. Olgierd gotów był przyjąć chrzest, ale na jego warunkach : domagał się części Prus po rzeki Łynę i Pregołę, Kuronii i Semigalii, chciał bowiem oprzeć granice Litwy o bezpieczne brzegi Bałtyku, a także chciał złączyć z Litwą część Prusów i Łotyszów. Zapewniał przy tym że jedyną przeszkodą do przyjęcia chrztu był Zakon, antykrzyżackie wystąpienia jeszcze bardziej zjednały go z Polską czego wynikiem było zawarcie umowy granicznej w 1359 roku pomiędzy Jerzym Narymuntowiczem a Kazimierzem Wielkim. Lata następne to dalsze konflikty z Krzyżakami, którzy zajmują w latach 1259-1366 Kowno, na domiar złego w 1366 rozpoczyna się wyprawa polska na Jerzego Narymuntowicza, , który uznaje zwierzchnictwo króla polskiego, a Lubart odstępuje część Wołynia z Włodzimierzem, pozostając przy Łucku. Końcowym skutkiem wyprawy polskiego króla była umowa pokojowa podpisana przez obydwie strony.
Panowanie Olgierda kończy się 24 V 1377, w licznych latopisach ruskich jawi się jako doskonały polityk jak i taktyk” mnogie kraje i ziemie powojował i grody i księstwa pojmał za siebie”. Olgierd ze swoją pierwszą żoną księżniczką witebską Marią Anną miał pięciu synów: Fedora, Andrzeja zwanego Garbatym, Dymitra, Konstantego i Włodzimierza, oraz trzy córki: Teodorę , Agrypinę i trzecią nieznaną z imienia. Natomiast z księżniczką twerską Julianą miał, siedmiu synów oraz pięć córek .Ogółem jego potomstwo składało się z 12 synów i 9 córek.
Pomimo tego, iż każdy z synów otrzymał grody i księstwa, to głównym spadkobiercą tradycji i dokonań ojca miał zostać Jagiełło.
Teraz parę zdań na temat daty narodzin Jagiełły.
Problemem genealogii dynastii Giedyminowiczów zajął się już w XIX wieku Teodor Narbutt, przygotowując pracę pt.” Dzieje narodu litewskiego”. Kazimierz Stadnicki zarzuca dziele Narbutta iż opiera się ono na wielu falsyfikatach przez niego samego stworzonych. Zatem nie jest to źródło wiarygodne. Uzupełnieniem jak i korygowaniem dzieła Narbutta zajął się oprócz Stadnickiego także Józef Pużyna. Ustalił on datę urodzin Jagiełły na rok 1350 a Witolda na 1352, czyli wynikałoby z tego iż Witold jest od Jagiełły od dwa lata młodszy, informacje te powszechnie znalazły uznanie. Jednak poprzednicy Pużyny uważali że to Witold jest o kilka lat starszy od Jagiełły, między innymi wg Narbutta Witold miał urodzić się w 1344 roku a Jagiełło w 1350.
O starszeństwie Jagiełły w stosunku do Witolda pisze niezbadana dotąd należycie Kronika Litewska, trzeciej redakcji , znana z rękopisu należącego do Aleksandra Bechowca, a zawierające zaginione wcześniej kroniki litewskie. Wg tej kroniki Jagiełło był najstarszym synem Olgierda i Julianny, mimo tego że kronika ta powstała w połowie XVI wieku podaje niewiarygodny wykaz dalszych synów monarszych, podaje bowiem że Dymitr Korecki i Wasil mają być rzekomymi synami Olgierda i Julianny a w rzeczywistości są to wnukowie Olgierda. Pozostali ich synowie wymienieni są w złej kolejności. Zatem kronika ta nie jest dowodem na starszeństwo Jagiełły.
Wykaz młodych Olgierdowiczów podaje również Maciej Stryjkowski, który odnalazł zaginioną kronikę litewską trzeciej redakcji w rękopisach należących do książąt Jawnutowiczów Zasławskich, za Stryjkowskim wykaz ten powtarza Teodor Narbutt dodając daty roczne. Jagiełło, Skirgiełło, Świdrygiełlo, Korybut , Dymitr Ariański który to nie był nawet synem Julianny ,oraz Wigunt. ? Pojawiają się w tym wykazie istotne błędy bowiem np. Korybut wymieniony jako czwarty, należał do dwójki najstarszych synów.
Oprócz roku 1350, jako daty urodzin Jagiełły, można znaleźć np. rok 1351 taką datę podaje. Genealogia Jagiellonów Zygmunta Wdowiszewskiego . Argumentem historyków którzy negowali przekaz Narbutta i rok 1350 ,były relacje latopisów o małżeństwie Olgierda z Julianna twerską. Na ich podstawie A.Presnjakow i H.Paszkiewicz określili ze małżeństwo zostało zawarte w 1350 roku. Latopisy często są zależne od tak zwanego ogólnoruskiego, metropolitarnego zwodu Cypriana z1408 roku. Zagubieniu uległ oryginalny tekstu tego latopisu powoduje to występowanie w późniejszych uzależnionych od oryginału , latopisach przekazów pod różnymi sąsiednimi datami. Uważa się jednak że oryginalny przekaz zwodu metropolitarnego z 1408 roku obejmuje okres od 1 marca 1349 do 28 lutego 1350. Najbliższy oryginałowi tekst zachował się w wypisach Karamzoina ze spalonego w 1812 roku Latopisu Troickiego. W którym to pisze iż Semen Dumny zgodził się czyli dał słowo Olgierdowi na poślubienie jego szwagierki Julianny. Odbyły się zaręczyny a sam ślub miał odbyć się nie w 1350 roku a w 1352 a pierwsze dziecko mogło przyjść na świat najwcześniej 1353 roku. Co obala teorie Narbuta o narodzinach Jagiełły w 1350 r.
Określić datę urodzin Jagiełły można również na podstawie daty urodzin Witolda, Narbutt jak już było wspomniane określił date jego urodzenia na rok 1344, a na podstawie kroniki Piotra Dysburga kontynuowanej przez Konrada Bitschina można dowiedzieć się ze Obaj czyli Jagiełło wraz z Witoldem brali udział w bitwie pod Rudowem, gdzie jagiełlo miał mieć 22 lata a sam Witold 20.Józef Pużyna odrzucił te informacje bowiem Jagiełlo mając 22 lata w tej bitwie urodzić miał by się w 1348, potwierdził on jednak tylko że Jagiełło jest starszy dwa lata od Witolda.
Maciej Stryjkowski ustalił datę urodzenia Witolda na postawie przekazywanych pieśni litewskich na rok 1351, źródłem traktującym o urodzeniu Witolda był wspomniany był już metropolitarny zwód Cypriana który wspomina o wyprawie Olgierda na Moskwe a towarzyszą mu Kiejstut wraz z synem który był jeszcze młody. Pierwszą samodzielną wyprawą Witolda była wyprawa do Prus zakonnych w 1376, fakt ten odnotował Wigand z Marburga, poprowadził ją Witold w osiem lat po pamiętnej wyprawie u boku swojego ojca. A więc w czasie rejzy pruskiej miał 21 lub 22 lata. Zatem uczestnicząc w wyprawie u boku swojego ojca mógł liczyć 13 baz 14 lat. Urodził się zatem1355 lub 1354 r. Po ustaleniu przybliżonej daty urodzin Witolda, można ustalić date urodzin Jagiełły jako młodszego od Zygmunta brata Witolda. Uważać można że pomiędzy urodzinami Witolda w 1355/1354 a urodzinami Zygmunta przyszło na świat i dożyło wieku dojrzałego co najmniej dwoje dzieci, syn Andrzej i jedna lub dwie córki; określa to rok urodzenia Zygmunta na lata 1359 lub 1360 a, młodszy od niego Jagiełło mógł przyjść na świat najwcześniej 1360 lub 1361 r.
Wiedząc mniej więcej że w 1352 roku doszło do ślubu Olgierda z Julianną , należy zastanowić się którym z kolei dzieckiem był Jagiełło.
Jan Długosz jak i liczne rodowody z XVI wieku powstały w państwie moskiewski, stwierdzają iż był najstarszym synem. Dwoma głównymi źródłami które brać należy pod uwagę ustalając kolejność narodzeń dzieci Olgierda i Julianny, będą to skrócone zwody latopisarskie Pogodinski z1493 r oraz z 1495 Mazurinski, zależne bezpośrednio od utraconego oryginału zwodu metropolity Cypriana z 1408 r, ale oprócz tego także wykaz Olgerdowiczów znajdujący się w dokumentach potwierdzających traktat Litwy z Zakonem krzyżackim zawarty, na wsypie rzeki Dubissa w listopadzie 1382 . Wykaz z roku 1382 podaje kolejno Jagiełłę,Skirgiełłę, Korybuta, Lingwena, Korygiełłę, Wigunta, Świdrygiełłę. A skrócone zwody latopisarskie podają Korybuta, Skirgiełłe, Jagiełłe, Korygiełłę, Lingwena, Swidrygiełłe, Mingiełłę zmarły jako dziecko.
Za Skirgiełło jako najstarszym synem przemawia za fakt , poprowadzenia przez niego jeszcze za życia ojca w 1373 roku wyprawy na pograniczne zakonnych Inflant, a ponadto jego pobyt w 1379r na ślubie Małgorzaty Mazowieckiej z Henrykiem księciem legnickim. Należał też Skirgiełło do głównych przeciwników Kiejstuta w 1382 r i był odpowiedzialny za jego śmierć. Otrzymał wszakże spadek po nim dzielnicę trocką i pełnił funkcje współwładcy przy Jagielle. T. Wasilewski uważa Skirgiełłe za najstarszego syna, urodzonego w 1354 lub 1355 liczącego 19 lat w trakcie wyprawy z 1373r, Zatem wymieniony na pierwszym miejscu w zwodzie z 1408 r Korybut był drugim synem, od ojca otrzymał on zapewne Nowogródek Siewierski, jako ksiąze tej dzielnicy podniósł bunt na przełomie 1381/1382 przeciwko Kiejstutowi.
Olgierd w swym zapisie pominął tych dwóch synów gdyż mieli oni wyznaczone już swoje dzielnice, na Rusi -Skirgiełło Połock, Korybut Nowogródek Siewierski. Ponadto obaj byli przygotowywani do przyjęcia chrztu prawosławnego, nosili imiona prawosławne jako katechumeni. Swym następcą uczynił Olgierd Jagiełlo, który był jego trzecim synem, mimo tego że miał wówczas 14 lub 15 lat. O młodocianym wieku i sytuacji Jagiełły jako dziedzica tronu w momencie śmierci Olgierda pisze Witold w swym Memoriale lub Skardze z 1390 r, złożonym Krzyżakom. Kiejstut miał się opiekować chłopcem dopóki ten nie wyrósł i póki ludzie do niego nie nawykli .Tą ostatnią informację potwierdza także Kronika litewska pierwszej redakcji. Również matka Jagiełły Juliana występuje po śmierci swego męża jako regentka syna.
Podsumowując Jagiełło był trzecim synem Olgierda i Julianny, oprócz dwóch starszych braci miał również trzy starsze siostry Eufrozyne i Helenę oraz Teodore. Ustalenie odstępu czasu między urodzeniami dzieci na 1,5 do 2 lat pozwala określić date urodzin Jagiełły na rok 1362 lub 1363.
A teraz o postaci samego Jagiełły
Imię Jagiełło jest dwuczłonowe , pierwszym członem jest Jo często spotykane w innych imionach męskich, jak Jo-gintas czy Jo-kantas. Człon Jo jest skrótem przysłówka „juo” co oznacza bardziej, lepiej. Drugi człon to przymiotnik ‘gailus’ dawniej gailas oznaczało jary, mężny, mocny. Znaczenie imienia Jagiełło da się wyjaśnić jako mężniejszy, bardziej od innych sposobny. O dzieciństwie naszego przyszłego króla, nie wiadomo nic bliższego. Dorastał zapewne na dworze wileńskim pod okiem rodziców i towarzystwie Witolda( Witold był synem Kiejstuta,)który był jego stryjecznym bratem. Nie odebrał on żadnego szkolnego wykształcenia, ale posługiwał się językiem litewskim i ruskim, podobno do końca życia został analfabetą, ale to i tak nie przesądziło o tym kim się stał. Bowiem Odziedziczył po Olgierdzie swoim nauczycielu liczne cechy charakteru które pomogły mu w dorosłym życiu. Mimo braku informacji o tym w źródłach Olgierd na pewno sposobił Jagiełłę do wyznaczonej mu roli, władcy. W rolę tą miał wcielić się już w maju 1377 r. po śmierci swojego ojca i nauczyciela.
Młodemu władcy brakowało, autorytetu wśród innych książąt co mogło doprowadzić do jego obalenia dlatego też , jego ojciec zapewnił mu opiekę swego brata Kiejstuta, który to miał wprowadzić Jagiełłę w sprawy państwa i władzy.
W roku 1377 w dwa miesiące po śmierci Olgierda, na ziemie ruskie państwa litewskiego najechała polsko- węgierska wyprawa pod wodzą króla Ludwika Andegaweńskiego, jego zwierzchnictwo od razu uznali między innymi Fedor Olgierdowicz ratneński także Lubart wołyńskim, możliwe że pod szybkim uznaniem zwierzchnictwa kryła się chęć uzyskania przez Fedora przy pomocy polsko-węgierskiej wileńskiego tronu. Fedora mógł również wspierać Andrzej garbaty , bowiem w niedalekim czasie Jagiełło zorganizował pierwszą samodzielną wyprawę na Połock, gdzie ów przebywał, ale Andrzejowi udało się zbiec do Moskwy, gdzie uzyskał pomoc wielkiego księcia Dymitra Iwanowicza, z jego oddziałami na przełomie 1379/1380 uderzył na Siewierszczyznę. Na stronę moskiewską przeszedł również Olgierdowicz Dymitr, książę turbczewski, który w zamian za odstąpienie od Jagiełły uzyskał Perejasłwl. Walki między Olgierdowiczami skończyły się zwycięstwem Jagiełły, wspieranego przez Kiejstuta.
Pierwsze lata panowania Jagiełły nie były spokojne, ziemie litewskie nękały najazdy Krzyżaków którzy upodobali sobie Żmudź, odpowiedzi Litwinów na ataki Krzyżowców były bardzo rzadki i słabe, Litwa w końcu ograniczała się do obrony dwóch stolic Wilna i Trock, ale nie tylko ze strony Krzyżaków groziło Litwie niebezpieczeństwo, ale także ze strony Moskwy. W tak rysującej się sytuacji Jagiełło wysyła do Zakonu z misją swego brata Skirgiełłe, który złożył w Malborku oświadczenie wyrażające gotowość przyjęcia chrztu, następnie miał udać się do cesarza i papieża. Krzyżacy szybko podchwycili przekazane za pośrednictwem Skirgiełły propozycje Jagiełły. Zakon chciał widzieć Litwę jako podbitą i pod ich panowaniem. W tym celu dążyli do skłócenia Kiejstuta z Jagiełłą , pisali do matki Jagiełły, Juliany jakoby Kiejstut dążył do podporządkowania sobie całego państwa. W roku 1379 W Trokach Jagiełło i Kiejstut zawarli z Krzyżakami 10letni rozejm. Litwini zobowiązali się nie naruszać ziem krzyżackich, a Krzyżacy mieli powstrzymać się od najazdów na ziemie wzdłuż Niemna po Wołkowysk, Suraż, Drohiczyn, Kamieniec i Grodno. Spod rozejmu zostały wyłączone ziemie Jagiełły i Żmudź. Kolejny rozejm między Krzyżakami a Jagiełłą został zawarty w Rydze 1380 rozejmem zostały objęte ziemie litewskie i Połock. Pominięta został Żmudź i dzielnica Kiejstuta. Rozejm został zawarty w tajemnicy przed Kiejstutem. Było to wyrazem pewnej samodzielnej polityki Jagiełły, ponadto Jagiełło posiadał własnych doradców własny dwór. Wydarzeniem które poróżniło Kiejstuta i Jagiełło było wydanie przez Jagiełłe swojej siostry Marii za mąż za parobka Wojdyłłę, Kiejstutowi nie podobała się nobilitacja Wojdyłły. Kolejnym samodzielnym krokiem, był układ zawarty z Krzyżakami w Dawidyszkach, na mocy tego układu Jagiełło zobowiązywał się do nieudzielania pomocy Kiejstutowi w razie zorganizowania rejz krzyżackich na jego dzielnicę trocką. Układ ten był jakoby wymierzonym przeciwko Kiejstutowi. Ale towarzyszył w Dawidyszkach Jagielle, jego brat stryjeczny Witold, jego obecność była potrzebna Jagielle by w razie wykrycia układu przez Kiejstuta, Witold miał zapobiec wybuchowi gniewu ojca i możliwej wojnie domowej.
Przymierze z Zakonem ułatwiło szukanie Jagielle sprzymierzeńców przeciwko Moskwie, takim sprzymierzeńcem okazała się Złota Orda pod wodzą chana Mamaja. Do koalicji antymoskiewskiej dołączył także Oleg riazański. Natomiast władca moskiewski Dymitr, był wspierany przez dwóch Olgierdowiczów: Andrzeja połockiego i Dymitra brańskiego. 8 września 1380 rozegrała się walna bitwa na Kulikowym Polu miedzy władcy moskiewskiego z Mamajem, w której to ten ostatni poniósł klęskę, Jagiełło zmierzający ze wsparciem dla Mamaja, usłyszawszy o jego klęsce zawrócił. Była to nie tylko klęska Mamaja ale również klęska polityki Jagiełły, bowiem wzmocnieniu uległa Moskwa. Rok 1381 rozpoczyna się kolejnymi niepowodzeniami, Połocczanie wypędzili z grodu brata Jagiełły Skirgiełłe. Jagiełło wysłał swoje wojska bratu, uzyskał ponadto pomoc ze strony Krzyżaków. Płocczanie zwracają się z o pomoc do Nowogrodu Wielkiego. Ten poprzestał na interwencji dyplomatycznej i wysyła swego posła do Jagiełły. Za radą Jagiełły Skirgiełło przyjmuje chrzest w obrządku prawosławnym i przyjmuje imię Iwan.
Gdy Jagiełło był zajęty sprawami Połocka, do Kiejstuta zaczęły dochodzić echa wiadomości układu z Dawidyszek, wzywał Witolda na rozmowy żaląc mu się że Jagiełło sprzymierzył się z Zakonem za ich plecami. Witold uspokajał ojca mówiąc by nie wierzył we wszystko co usłyszy. Lecz jego obawy potwierdziły się w czasie dwóch rejz krzyżackich 1381 na jego ziemie, Jagiełło nie udzielił mu pomocy. Następstwem całej sytuacji było zajęcie Wilna w październiku tego samego roku przez Kiejstuta, a Jagiełło wraz z matką i braćmi został ujęty. Ponadto zajmuje ziemie jego braci. Samemu Jagielle Kiejstut odstępuje jego ojcowiznę Krewo i Witebsk. Przy Jagielle w Witebsku zostali jego bracia: Lingwen, Korygiełło, Wigunt i Świdrygiełło. Po udanym przewrocie Kiejstut zawarł z Dymitrem Dońskim porozumienie w którym określał granice między Litwą a Moskwą. Ponadto w styczniu 1382 najeżdża Prusy zadając liczne ciosy Krzyżakom. Jego akcja w Prusach została przerwana na wieść o buncie w Siewierszczyźnie w której rządzi z łaski Kiejstuta Korybut, brat Jagiełły. Kiejstut podąża na ziemie siewierską, przykazując Jagielle by też pociągnął na brata, lecz Jagiełło poprzez Wojdyłłe porozumiał się z Korybutem. Jagiełło korzystając z okazji namówił mieszczan wileńskich by udzielili mu swojego poparcia, i tak też się stało, dużą rolę odegrał tu Hanul który stał zapewne na czele niemieckiej gminy. 12 VI 1382 Jagiełło znowu zasiada na ojcowskim tronie. Pod Wilno podąża Witold ze swoją armią, ale po przegranej walce wycofuje się na Grodno, a Jagiełło myśli o odwecie na Kiejstucie rusza na Troki a wspomagają go w tym działaniu Krzyżacy, dzięki ich pomocy oblężenie nie trwało długo. A osamotniony Kiejstut udaje się do Grodna a stamtąd do Żmudzi gdzie zmobilizował wojsko i ruszył pod Troki. Jagiełło nie chciał rozlewu krwi toteż wysłał swych książąt i bojarów do obozu Witolda i Kiejstuta, gwarantowali oni iż aby jak dotąd Jagiełło miał dzierżyć swoje a Witold z Kiejstutem swoje. Witold nie zadowolił się przysięgą bojarów, zażądał obecności samego Skirgiełły który to miał potwierdzić słowa bojarów, tak tez się stało. A gdy Kiejstut wraz z Witoldem przybyli do obozu Jagiełły usłyszeli pojedzmy do Wilna tam się ułożymy. Gdy znaleźli się w Wilnie, Kiejstuta spotkał tragiczny koniec. Witoldowy latopis podaje , że Kiejstuta zadusili komornicy Jagiełły. Natomiast polski przekaz podaje jakoby Kiejstuta udusili w łaźni. Tajemniczy zgon Kiejstuta dawał najwięcej korzyści jednej osobie – Jagielle. Witold w raz z rodzina przebywał pod strażą na początku w Wilnie a potem w Krewie. Po śmierci ojca, chciał otrzymać od Jagiełły swoją ojcowiznę-troki, na co Jagiełło się nie zgodził, a Troki oddał bratu Skirgielle. Witoldowi udało się uciec z więzienia gdy umówiona żonka zajęła jego miejsce a on przebrał się w jej ubrania. Uciekłszy udał się na Mazowsze szukając tu pomocy u brata jego żony, jednak jej nie uzyskał. 1382 znalazł się na ziemi Zakonu, przyobiecał wówczas Zakonowi służbę i oddał się pod jego opiekę. Tego samego roku nad rzeką Dubisą odbywa się zjazd książąt litewskich z dostojnikami Zakonu. Dnia 1 listopada Jagiełło wystawia na rzecz Zakonu trzy dokumenty, w których przyrzekał dotrzymać 4letniego rozejmu, wspierać Zakon w jego działaniach , bez zezwolenia Zakonu zobowiązywał się nie wypowiadać nikomu wojny, w czasie trwania rozejmu miał Jagiełło przyjąć chrzest z całą Litwą i swymi braćmi, ponadto oddawał wszystkie zimie między posiadłościami Zakonu a rzeką Dubisą czyli większą część upragnionej przez Krzyżaków Żmudzi. Warto jednak dodać iż Jagiełło nie spieszył się z ratyfikacją tego układu dlatego może niedługo potem łamie postanowienia zjazdu i zaczyna wojnę z Januszem mazowiecki o Podlasie, uzyskuje Drohiczyn i inne grody. Takie postępowanie oraz odmowa zwróceniu Witoldowi przynajmniej części jego ojcowizny a także koniec złudnych wyobrażeń że Jagiełło przyjmie chrzest za pośrednictwem Zakonu doprowadzają do wypowiedzenia Jagielle wojny przez Krzyżaków w 1383. Jagiełło miał zapewniony pokój ze wschodu na mocy zawartego układu pokojowego między Litwą a Moskwą właśnie na przełomie 1382/1383. Elementem moskiewskiej polityki był również planowany ślub Jagiełły z córka Dymitra Dońskiego – Zofią, jak wiadomo do małżeństwa nie dochodzi, gdyż na żądania Dymitra by Jagiełło przyjął chrzest w obrządku prawosławnym, Jagiełło odmawia.
W Końcu 30 VII 1383 dochodzi do skutku wojna wypowiedziana przez wielkiego mistrza. Początkowo Witold pozyskuje sobie część Żmudzinów i 11 sierpnia staje pod Trokami , gród został zdobyty następnego dnia, ponadto wielki mistrz oddaje go Witoldowi jako jego ojcowiznę, jednak Troki zostały odbite przez Jagiełłę już 3 listopada. Również wypad krzyżaków na Wilno kończy się niepowodzeniem , jak i cała wyprawa na Litwę.
Wówczas Krzyżacy obmyślili plan obalenia Jagiełły i postawienia na jego miejscu Witolda zawisłego od Zakonu księcia. Odbywa się chrzest Witolda na którym przyjmuje imię Wigand. jako lennik Zakonu 30 I 1384 wydaje akt oddający Zakonowi całą Żmudź po Niewiarę i Litwę kowieńską po Rumszyszki W tym samym roku krzyżacy zorganizowali kolejną kampanię litewską w której to zdobyli między innymi Kowno i wystawili tam swoja twierdzę Neu- Marienwerder, zamek ten miał służyć jako baza wypadowa w głąb Litwy. Jagiełło krytycznie oceniał walkę z Zakonem , dlatego dążył do przekonania Witolda aby stanął po jego stronie, co też mu się udało. 9VII 1384 Witold przyjmuje warunki zaoferowane mu przez Jagiełłę. Wyprawia się na Litwę wraz ze swoją załogą udając przed Krzyżakami że wyprawia się przeciwko Jagielle, i rozgłasza plotkę że Jagiełło ciągnie na Ragnętę zamierzając napaść Prusy. Krzyżacy nabrali się i wyszli w pole, dzięki temu opuszczone grody krzyżackie takie jak np. Neu Baiern stały się łatwym celem. Witoldowi udaje się spalić kilka grodów, ale na wieść o zdradzie Witolda Krzyżacy wracają bronić swoich zamków. I w taki sposób Witold powraca na Litwę gdzie otrzymuje nie swoją ojcowiznę Troki ale Grodno, Podlasie z grodami Brześciem, Drohiczynem, Mielnikiem, Bielskiem, Surażem, Kamieńcem. Ponadto Witold przyjmuje wiarę ruską i otrzymuje na chrzcie imię Aleksander. Konflikt między Kiejstutowiczem a Olgierdowiczem został zakończony, można rzec że na Litwie nastał czas pojednania. A Dalsze lata życia Jagiełły to zmagania polityczne na arenie zasadniczo nie litewskiej a polskiej, czego wyrazem będzie między innym zawarta w Krewie 1385 unia polsko – litewska.
Referat dot: Jagiełły, najważniejszy jest fragment o dacie jego narodzin:]
Post został pochwalony 0 razy
|
|
Powrót do góry |
|
|
|
|
Możesz pisać nowe tematy Możesz odpowiadać w tematach Nie możesz zmieniać swoich postów Nie możesz usuwać swoich postów Nie możesz głosować w ankietach
|
fora.pl - załóż własne forum dyskusyjne za darmo
Powered by phpBB © 2001, 2005 phpBB Group
|